Z kulturą na Ty – nasi częstochowscy poeci…

Częstochowa, to miasto, które kojarzy się głównie z miejscem kultu religijnego.
Warto jednak pamiętać, że to właśnie tutaj urodzili się poeci, którzy na trwale zapisali się na kartach polskiej literatury dwudziestego wieku.
Władysław Sebyła, Jerzy Liebert, Halina Poświatowska, Ludmiła Marjańska
to nazwiska znane wielu czytelnikom
i pasjonatom literatury.Władysław Sebyła
urodził się 6 lutego 1902 roku w Kłobucku pod Częstochową. Poeta należał do pokolenia współtworzącego dwudziestolecie międzywojenne. Zadebiutował w 1927 roku na łamach pisma „Bluszcz” wierszem „Beethoven”. W tym samym roku wydał tomik „Poezje”, w którym znalazł się cykl ”Modlitwa”, który uważany jest za właściwy debiut, zdradzający ukształtowanego twórcę i dojrzały warsztat literacki. Warto zaznaczyć, że oprócz twórczości poetyckiej Sebyła współpracował z grupą poetycką
i czasopismem „Kwadryga”, gdzie publikował wiersze, artykuły i recenzje,
z dwutygodnikiem „Zet”, tygodnikiem „Pion” i dwutygodnikiem „Znak”.
Prowadził także „Kwadrans poetycki” w Polskim Radiu, był stypendystą Funduszu Kultury Narodowej, a w 1938 roku został odznaczony Złotym Wawrzynem PAL
za wybitną twórczość literacką. Zginął w 1940 roku, rozstrzelany wraz z innymi więźniami przez NKWD w Piatichatkach pod Charkowem.

„Śmierć fletu”
 To już ostatni szum, to flet już kona,
Zabrakło krwi i serca skurczów nieustannych.
Cicho się sączy krew z otwartej rany,
I szumi szum najlżejszy na najwyższych tonach.
Zachodni wiatr kołysze wierzbę pustą.
Kołuje niebo młyńskim głazem
przywalone.
Już nie ma czego pić zielonym ustom.
To już ostatni szum; to flet już kona.

Jerzy Liebert
urodził się 24 lipca 1904 roku w Częstochowie. Związany był ze skamandrytami. Interesował się ich poezją, ale przekładał ten związek na język własnej poetyki, zachwyt nad otaczającym światem, odbieranie rzeczywistości wszystkimi zmysłami.
Jego debiutancki tomik „Druga Ojczyzna” ukazał się w 1925 roku. Ten rok był również czasem przełomowym w życiu poety, w swej twórczości coraz bardziej
zbliżał się do tematyki religijnej. Od 1927 roku Liebert zaczął mieć problemy zdrowotne, a w 1930 roku stwierdzono u niego otwarta gruźlicę. Zmarł w czerwcu 1931 roku, został pochowany na Powązkach.

„Dzieciństwo
Wpatrzony w matczyne oczy,
Obejmowałem was z
całych sił,
Dni, rozcinane skrzydłami wiatraków
I owijałem się w krajobraz wasz,
Kładąc na twarz
Koronkę lecących ptaków.

Halina Poświatowska
urodziła się 9 maja 1935 roku w Częstochowie. W 1958 roku Wydawnictwo
Literackie w Krakowie opublikowało pierwszy tom jej poezji „Hymn bałwochwalczy”. Został on bardzo ciepło przyjęty przez krytykę, a warto pamiętać, że był to czas takich poetów, jak Wisława Szymborska, Tadeusz Nowak, Stanisław Grochowiak, Zbigniew Herbert, Miron Białoszewski. W 1962 roku Poświatowska została przyjęta do Związku Literatów Polskich, a w 1963 opublikowano drugi zbiór wierszy „Dzień dzisiejszy”.
Jej trzeci i ostatni tomik, wydany za życia autorki to „Oda do rąk”, gdzie widzimy pogłębiająca się problematykę śmierci, samotności i tęsknoty za miłością. Poświatowska zmarła w październiku 1967 roku, a w 1968 Wydawnictwo Literackie
w Krakowie opublikowało jej ostatni zbiór poezji.

„Jeszcze jedno wspomnienie”
tutaj leży Izold jasnowłosa
biała Izold o złotym warkoczu
bardzo jasno jest w szpitalu nocą
świecą ogniki oczu
trzepotliwy oddech o ściany
tłucze się jak uwięziony ptak
na spotkanie wybiega mu wiatr
w korytarze wąskie zabłąkany
i wiem że się nieodwołalnie stanie
nim obudzi okna nowy dzień
na szpitalnym łóżku złota cień
i szept wiatru poza oknem–Tristanie

Ludmiła Marjańska
urodziła się 26 grudnia 1923 roku w Częstochowie. Jako poetka zadebiutowała w 1953 roku na łamach miesięcznika „Twórczość” wierszem „Ethel”. Jej pierwszy zbiór poezji „Czarne okna” ukazał się w 1958 roku. Nawiązywał on jeszcze tematycznie do wojennych koszmarów i był próbą uwolnienia się od tych traumatycznych wspomnień
i odnalezienia w nowej, powojennej rzeczywistości. W 1977 roku wydano następny tomik „Druga podróż”, w 1979 „W koronie drzewa”, a w 1984 roku poetka wydala wiersze dla dzieci w zbiorze „Dmuchawiec”. Kolejne lata, to następne tomy poezji:
Blizna (1986),Zmrożone światło (1992),Prześwit (1994),Stare lustro (1994),Przez całe życie miłość (1998), Wybór wierszy 1958-1997 (1988),Spotkanie z Weroniką (1999),Żywica (2001), Córka bednarza (2002), A w sercu pełnia (wybór wierszy, 2003), Otwieram sen (2004). Laureatka Nagrody Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji I stopnia (1981), odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, Medalem im. Anny Kamieńskiej Zmarła po krótkiej i ciężkiej chorobie w szpitalu przy ul. Wołoskiej
w Warszawie. Została pochowana w Wilanowie.

Atena Wróbel, Magdalena Szydłowska